Ένα θεριό με δυο κεφάλια
Ένα θεριό ν’ ο πόλεμος
κι η προσφυγιά ν’ αμπλά του
κι είναι κι οι δυο τους ζυμπραγά
κοπέλια του θανάτου
μαντινάδα που βραβεύτηκε σε φετινό διαγωνισμό μαντινάδας
που διοργανώθηκε σε χωριό της Κρήτης με θέμα την προσφυγιά
Το ένα κεφάλι -το μεγαλύτερο σε ηλικία- είναι συμμετρικό και νηφάλιο, γνωρίζει το παρελθόν και έχει ζήσει τη γέννηση του αδελφού του. Το άλλο νεαρό και ασθενικό, παραμορφωμένο από τις καταχρήσεις και αντιδραστικό. Δεν γνωρίζει την ηλικία του και περιφρονεί τις αδελφικές συμβουλές. Τα δύο αυτά πρόσωπα του θεριού, μοιράζονται το ίδιο σώμα. Ένα σώμα σχετικά υγιές, με μεγάλο εκτόπισμα, όχι λόγω φαγητού –αυτό το στερήθηκε πολλές φορές- αλλά λόγω ιστορίας. Εδώ και τέσσερις περίπου δεκαετίες –από τη γέννηση του νεότερου- τα δυο κεφάλια σέρνουν το κορμί τους προς διαφορετική κατεύθυνση. Όταν το ένα θέλει να πάει αριστερά, το άλλο στρέφεται στα δεξιά και το τραβάει, κι όταν το ένα γυρνάει προς τον νότο, το άλλο πεισμώνει και πάει να τρέξει προς τον βορρά. Χρόνια τώρα, το κορμί τους τραντάζεται από τις συγκρούσεις και τους καυγάδες, η σάρκα του ξεσκίζεται από το τέντωμα και η ψυχή του μαυρίζει από την αποξένωση.
Το ένα κεφάλι το νεότερο, εκπροσωπεί τη Κρήτη των ‘’καπεταναίων’’, γέννημα-θρέμμα μιας κομματικής koza nostra που δηλητηριάζει χρόνια τώρα την τοπική αυτοδιοίκηση. Είναι η Κρήτη της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, που επί δεκαετίες εκφυλίζουν τον τόπο, επιβάλλοντας την κουλτούρα του αγά και του αυλοκόλακα. Είναι οι ξεπουλημένοι πρώην και νυν εργατοπατέρες τύπου Βαρδάκη και Βοριά που ντροπιάζουν την ιστορία των Εργατικών Κέντρων. Είναι οι Αυγενάκηδες, οι Κουράκηδες, οι Μητσοτάκηδες, οι Κεφαλογιάννηδες, οι Μαρκογιαννάκηδες κι οι Καρχιμάκηδες, με τους κρατικά επιχορηγούμενους στρατούς τους. Οι πιστοί αρωγοί του ‘’ευρωπαϊσμού’’ που παρουσίαζε την Ευρωπαϊκή Ένωση ως συνώνυμο του πολιτισμού και της ανάπτυξης, ενώ το μόνο που εν τέλει επιφύλασσε ήταν υπερχρέωση, καταστροφή των μικρών αγροτών, καταναλωτισμό, διαφθορά, φυτοφάρμακα, καρκίνο, απώλεια τοπικών ποικιλιών, φιμέ τζάμια, αισθητική υποβάθμιση της υπαίθρου και μαζικό τουρισμό που φέρνει λεφτά στους μεγαλοξενοδόχους των παραλίων και αφήνει την ενδοχώρα να ερημώνει˙ με λίγα λόγια: κοινωνική, οικονομική, πολιτιστική υπανάπτυξη και βάθεμα των ταξικών ανισοτήτων. Αυτή είναι η Κρήτη των εργαζόμενων σκλάβων, που λιώνουν στα τουριστικά κάτεργα χωρίς ασφάλιση, με απλήρωτες υπερωρίες και μισθούς πείνας. Είναι η Κρήτη των μεταναστών-εργατών γης, που δέχονται τον ρατσισμό και την αθλιότητα μιας μερίδας ελληναράδων που θα άφηναν τα λιόφυτα τους να ερημώνουν αν δεν υπήρχαν οι Αλβανοί, οι Βούλγαροι κι οι Ρουμάνοι να τους μαζέψουν τις ελιές. Είναι οι ίδιοι σεξιστές, ψευτονταήδες που ξενίζουν με τις μουσουλμανικές μαντίλες, ξεχνώντας τη μαντίλα της γιαγιάς τους. Αυτοί που κατηγορούν τους μουσουλμάνους ότι γεννοβολάνε συνέχεια, ξεχνώντας πάλι ότι η γιαγιά τους έχει 5-6 αδέλφια. Είναι η Κρήτη της Σπανάκη, του Καλατζάκη και του Αρμουτάκη, που καλεί τους νεοναζί στο δημοτικό του συμβούλιο˙ η Κρήτη των χουντολαμόγιων όπως η οικογένεια Σκουλή του Belvedere στη Χερσόνησο, που κάποτε έφτιαχναν ξενοδοχεία με τη βοήθεια της Χούντας και τώρα φιλοξενούν τις φασιστοσυνάξεις της Χρυσής Αυγής. Είναι η Κρήτη της μαφίας των ναρκωτικών και του trafficking, των καταπατήσεων, της κακοποίησης των ζώων, των βιασμών που θάβονται κάτω από το χαλί για να μην βγει τ’ όνομα στο χωριό˙ των ‘’κρητίκαρων’’ που γεμίζουν πρέζα και κοκαΐνη την Κρήτη, των νυχτερινών κλαμπ που ασελγούν πάνω στο νησί αποκομίζοντας τεράστια κέρδη από μια ναρκο-πορνο-βιομηχανία, την οποία δεν αγγίζει κανείς (όταν μιλάει ο παράς η ελληνορθόδοξη ‘’ηθική’’ κάνει τα στραβά μάτια)˙ όλων αυτών που παρά την εγκληματική τους δράση απέναντι στον πληθυσμό και τη νεολαία της Κρήτης, τη Κυριακή κάνουν τον σταυρό τους στην Παναγιά σαν να μην συμβαίνει τίποτα. Είναι η Κρήτη της διοίκησης του Μουσείου Καζαντζάκη που εξευτελίζει το όνομα του συγγραφέα συντηρώντας το μουσείο με βρώμικο χρήμα του Μαρινάκη. Είναι η Κρήτη εκείνων των ‘’καλλιτεχνών’’, που αντί να τραγουδάνε για τη δύναμη των ανθρώπων απέναντι στην αδικία τραγουδάνε για τη δύναμη της μπερέτας και την ιπποδύναμη των τετρακίνητων˙ οι ίδιοι που στη πίστα βρίζουν τα ΕΚΑΜ και μόλις κατέβουν σφιχταγκαλιάζονται μαζί τους. Είναι η Κρήτη με την ανοιχτή πληγή που αποκαλείται αμερικανική βάση της Σούδας, την παραμονή της οποίας οριστικοποίησε η κυβέρνηση Μητσοτάκη δια χειρός Σαμαρά. Είναι η προσκυνημένη πλευρά της Κρήτης, όχι στους ‘’ξένους’’ αλλά στο χρήμα˙ η θαμπωμένη από τα υπερκέρδη της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, η υποταγμένη στη τοπική μικροεξουσία, τα αφεντικά και τους δημαγωγούς. Η Κρήτη που ξεπουλάει το Κάβο Σίδερο σε Βρετανούς μεγαλοκαρχαρίες και τα βουνά της στον Κοπελούζο˙ είναι η Κρήτη που ξεπουλάει την Κρήτη. Η Κρήτη της εργοδοτικής τρομοκρατίας, της ρουφιανιάς, της νύχτας και της συνενοχής.
Η μνήμη όμως δεν υποχωρεί τόσο εύκολα.
Δίπλα λοιπόν στη λήθη και την αντίδραση, στέκεται το άλλο κεφάλι το παλιότερο. Είναι η Κρήτη της αλληλοβοήθειας, της απλότητας, της πολιτιστικής δημιουργίας. Η Κρήτη που γνωρίζει την ιστορία της, τη γεμάτη πόλεμο, πόνο και προσφυγιά. Η Κρήτη που θυμάται τους ανθρώπους της να μεταναστεύουν στον Πειραιά, τη Νάξο, τα Κύθηρα και άλλα νησιά του Αιγαίου κατατρεγμένοι από τη φρίκη του πολέμου και των αντιποίνων μετά τις εξεγέρσεις του 19ου αιώνα, αλλά και στο Bodrum και την Συρία, συνέπεια του υποχρεωτικού ξεριζωμού χιλιάδων Κρητικών το 1923˙ που θυμάται τους Έλληνες να φωνάζουν ‘’τουρκόσπορους’’ τους πρόσφυγες-παππούδες μας από τη Μ. Ασία, που δούλευαν εργάτες στα σταφιδεργοστάσια, με μισθούς πείνας όπως ακριβώς οι σημερινοί μετανάστες από τη Μέση Ανατολή. Είναι η Κρήτη των φτωχών αλλά εύθυμων ανθρώπων, που θα κάνουν τα πάντα για να σε φιλέψουν ένα πιάτο φαί. Η Κρήτη του αντιμοναρχικού, αντιδικτατορικού, αντιφασιστικού αγώνα, που εξεγέρθηκε ενάντια στον Μεταξά με το κίνημα της 29ης Ιούλη˙ ο τόπος που κατέγραψε το μεγαλύτερο ποσοστό κατά του βασιλιά στο δημοψήφισμα του 1974, ο ίδιος τόπος που συνεχίζει να δίνει τα χαμηλότερα ποσοστά στη Χρυσή Αυγή. Είναι το νησί του καπετάνιου του ΕΛΑΣ και προσφυγόπουλου της Μ. Ασίας, καπετάν ‘’Ποδιά’’ από το Λαράνι, του καπετάν ‘’Σατανά’’ Γρηγοράκη από τον Κρουσώνα, του Βρέντζου ή ‘’Τηγανίτη’’ από τα Ανώγεια και άλλων εμβληματικών μορφών της ελευθερίας και της αντίστασης. Είναι η Κρήτη της αντιαμερικανικής-αντιιμπεριαλιστικής εξέγερσης τον Ιούλιο του 1990 στα Χανιά, του μαχητικού κινήματος ενάντια στις ΒΑΠΕ, των κινητοποιήσεων ενάντια στην απόθεση των χημικών του πολέμου στη Μεσόγειο, των πρωτοβουλιών ενάντια στο ξεπούλημα του Κάβο Σίδερο. Σε αυτήν την Κρήτη, οι άνθρωποι δεν περιφέρουν τα κουμπούρια τους από δω κι από κει, αλλά τα φυλάνε σπίτι όπως οι παππούδες τους, για την επόμενη φορά που οι φασίστες θα βγουν στον δρόμο. Αυτή η Κρήτη βρίσκεται σε αρμονία με τη φύση, προστατεύει τη περιβαλλοντική και διατροφική της κληρονομιά και σέβεται τα ζώα. Είναι ο κόσμος των εργαζομένων, των ανέργων, των αγροτών που βιώνουν στο πετσί τους την εκμετάλλευση και αντιδρούν˙ είναι ο κόσμος των τολμηρών και έντιμων ανθρώπων που αγωνίζονται για την αλήθεια, ενάντια στην αδικία και τη συγκάλυψη. Είναι η Κρήτη που μάχεται ενάντια στη πολιτική βρωμιά και τη κοινωνική δυσωδία. Είναι η Κρήτη της ελευθερίας και της αλληλεγγύης.
Στη σύγκρουση αυτών των δύο κόσμων δεν υπάρχει ουδετερότητα. Πρέπει να πάρουμε θέση τώρα, για να μην αναγκαστούμε να πάρουμε θέση όταν θα είναι πια αργά. Το ξενοφοβικό κλίμα που έχει δημιουργήσει μια μικρή μερίδα προβοκατόρων, συνομωσιολόγων, φασιστών της ΧΑ, του Σώρρα και του ΕΠΑΜ στο νησί (Τυμπάκι, Ρέθυμνο) το τελευταίο διάστημα, είναι ένα μικρό δείγμα του διεξαγόμενου κοινωνικού εκφασισμού που έχει τις ρίζες του στη φτώχεια, την έλλειψη ενημέρωσης, τη κοντή μνήμη και την εγκληματικότητα των τοπικών γαλάζιων και πράσινων αρχών.
Τόσο στο Ρέθυμνο πριν μερικές μέρες, όσο και στο Τυμπάκι στις αρχές του μήνα, οι φασίστες ακολούθησαν τις παλιές δοκιμασμένες, προβοκατόρικες πρακτικές γκεμπελικής έμπνευσης. Εφόσον η αλήθεια δεν τους βολεύει, αποφάσισαν να επενδύσουν στο ψέμα και τον μύθο: στο Ρέθυμνο διέδιδαν ψευδείς φήμες για υποθηκευμένα ακίνητα που θα δοθούν στους πρόσφυγες, ενώ στο Τυμπάκι είδαμε πλαστά κείμενα, γραμμένα υποτίθεται από μουσουλμάνους της Κρήτης που αξιώνουν τις περιουσίες των ντόπιων και προκηρύξεις γραμμένες από συνομωσιολόγους του ΕΠΑΜ με ψέματα περί μετεγκατάστασης τζιχαντιστών στην περιοχή. Ψέμα, θρασυδειλία και προβοκάτσια, αυτά είναι τα ιστορικά κληροδοτήματα του εθνικισμού και του φασισμού.
Πέραν όμως από τους φυσικούς αυτουργούς, το ερώτημα είναι ποιοι ευθύνονται πολιτικά και ηθικά για την εκκόλαψη και την ανάπτυξη αυτών των φασιστικών θυλάκων. Μένει μόνο να εξετάσουμε τη μεταπολιτευτική ιστορία της Κρήτης: το πως δηλαδή ο ευρω-λαϊκισμός της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, εξέθρεψε μια γενιά κρατικοδίαιτων, που έκλειναν το μάτι στον ρατσισμό, τον σεξισμό, το ‘’καπετανιλίκι’’ και τις μαφίες, για να χτίζουν το πελατειακό τους τσιφλίκι, αλλά και το πώς ολόκληρες περιοχές-θύματα της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) όπως το Τυμπάκι, διαβιούσαν για δεκαετίες σε μια επιδοτούμενη φούσκα που έσκασε κατά την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα και κληροδότησε τους κατοίκους με γνωστά Ευρω-ενωσιακά αγαθά όπως: υπερχρέωση, αντιπαραγωγικότητα, ‘’εξαρτώμενες’’ καλλιέργειες κλπ.
Η ξενοφοβία λοιπόν δεν είναι πολιτισμικό χαρακτηριστικό καμιάς περιοχής, είναι προϊόν της αντιλαϊκής πολιτικής της ΕΕ και της υποκουλτούρας των δημαγωγών της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Αυτοί γεννάνε τους φασίστες και τους μαφιόζους, αυτοί βαθαίνουν τις ταξικές ανισότητες, αυτοί ξεπουλάνε τη γη και υποβαθμίζουν πολιτιστικά τις τοπικές κοινωνίες.
Εμείς έχουμε δηλώσει με την ίδια μας την ύπαρξη σε ποια πλευρά ανήκουμε. Ξέρουμε ότι το δικό μας στρατόπεδο είναι δυνατό και πολυπληθές, αλλά ταυτόχρονα απογοητευμένο και αδρανοποιημένο. Καλούμε λοιπόν, όλους όσοι αποτελούν κομμάτι των εκμεταλλευόμενων, να σηκώσουν το κεφάλι και να αναλάβουν δράση. Μπροστά στην προοπτική άφιξης μεταναστών στο νησί, πρέπει να σταθούμε ενωμένοι δίπλα στα ταξικά μας αδέλφια και ενάντια στον φόβο, το ψέμα και τον φασισμό. Να στηρίξουμε τους ανθρώπους που ξεριζώθηκαν από τις φλόγες του πολέμου, όπως ξεριζωθήκαμε αμέτρητες φορές κι εμείς. Να υπερασπιστούμε την ιστορία και την τάξη μας˙ να υπερασπιστούμε τον πολιτισμό και την ελευθερία του τόπου μας. Θα νικήσουμε.
ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΚΑΙ ΠΑΝΤΑ ΚΑΙ ΟΠΩΣ ΤΟ ’40
ΤΗ ΦΤΩΧΕΙΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΦΑΣΙΣΜΟ ΘΑ ΠΟΛΕΜΑΜΕ ΠΑΝΤΑ
Αναρχική συλλογικότητα
Οκτάνα
Μέλος της Αναρχικής Ομοσπονδίας
oktana.espivblogs.net
Ηράκλειο Κρήτης
Οκτώβρης 2016
*το κείμενο σε pdf